Een boekje over 'balans'...
Dit boekje van L.J. van Valen analyseert de prediking, visie en geschiedenis van Horatius Bonar met betrekking tot enkele wezenlijke leerstukken.
Het gevaar van het verliezen van evenwicht ligt altijd op de loer: het doorschieten in een bepaalde eenzijdigheid.
Dat kan bijvoorbeeld gebeuren door een te eenzijdige blik op de verkiezing, maar ook op het verbond.
Verbondsautomatisme – een vanzelfsprekend geloof – heeft een verwoestende werking.
Maar ook lijdelijkheid en passiviteit vormen een groot gevaar.
In zijn boekje 'Truth and Error' (1846) beschrijft Bonar de situatie van zijn dagen.
Hij is niet erg positief over het geestelijk klimaat.
Er is wel beweging, activiteit, ijver en vrijgevigheid, maar het geestelijk peil is laag.
Men vindt er dode rechtzinnigheid en wettische ijver, maar het leven ontbreekt.
Deze achtergrond verklaart wellicht de accenten die Bonar in zijn prediking legt.
In de Bijbel vinden we tal van onderwerpen waarbij de uitdaging telkens is: balans bewaren.
Bijvoorbeeld: tussen evangelie en verkiezing. Tussen Gods soevereiniteit en de verantwoordelijkheid van de mens.
Bonar probeerde beide kanten te laten staan, zoals hij ze in de Schrift terugvond. Hij zei:
‘Ik geloof in beide en ik preek beide, omdat ik ze beide in de Bijbel vind.’
Niet redeneren, maar de Schrift laten spreken: ‘Laten we beven voor het Woord en niet bang zijn voor schijnbare tegenstrijdigheden.’
In Bonars prediking neemt Christus een centrale plaats in.
Binnen de orde des heils ligt de nadruk op het geloof, wat voluit Bijbels en reformatorisch is.
Bekering en wedergeboorte zijn nodig, en staan nauw verbonden met dat geloof.
Ook de verhouding tussen wet en evangelie komt aan de orde.
Daarbij klinkt de invloed van de Marrow-men door in zijn preken.
Zekerheid van het geloof is belangrijk, maar tegelijk toont Bonar oog voor het kleingeloof, waar deze zekerheid ontbreekt.
Zijn preken getuigen van een onvoorwaardelijk evangelie: een ruime uitnodiging om tot Christus te komen.
Thema's die o.a. aan bod komen:
Gods soevereiniteit is geen belemmering of blokkade, maar juist een aansporing om de God Die verkiest, te zoeken.
De algenoegzaamheid van het offer van Christus: Bonar wijst op Zijn volbrachte werk.
De prediking van het kruis, is ook prediking van de beloften. Bonar verzamelde ook beloften voor onbekeerde zondaren!
Hoe verhouden onmacht en onwil zich tot elkaar?
Wat is de plaats van de toeleidende weg? Mag je 'direct' geloven?
De verhouding tussen zwak geloof en geloofszekerheid.
Het leven dichtbij Christus: praktische navolging, geestelijke groei en heiligheid.
